‌بی‌توجهی به مأمن گونه‌های در معرض تهدید پرندگان در تالاب دوستی ایران و آذربایجان+تصاویر |

به گزارش شهریمیز به نقل از تسنیم از اردبیل، در ۵۰ کیلومتری شهرستان پارس آباد و سه کیلومتری شهر اصلاندوز تالابی واقع شده که یکی از جاذبه‌های طبیعی کم نظیر در پیرامون رود مرزی ارس است.این اثر طبیعی نه تنها به واسطه  واقع شدن در مرز دو کشور دوست ایران و آذربایجان بلکه به واسطه مامن گونه‌های در معرض تهدید پرندگان از زیبایی و اهمیت کم نظیری برخوردار است.

تالاب میل مغان در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی‌های طولانی مدت در معرض تهدید بوده و از سویی تغییرات میزان آب ورودی از رود ارس حیات آن را با چالش‌هایی مواجه ساخته است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد، در کنار چالش طبیعت، این تالاب با چالش برنامه‌های صیانتی نیز مواجه است.

تالاب میل مغان در کنواسیون بین‌المللی رامسر به ثبت می‌رسدشکار در تالاب‌های مغان مطلقا ممنوع شددستگاه پالایش آنلاین در سد میل مغان نصب می‌شود

صیانت از استراحتگاه ۶۰ گونه حیوانی با کمترین امکانات

یک سوم از تالابی که پشت سد مرزی مغان شکل گرفته در خاک ایران و دو سوم در خاک آذربایجان واقع شده است اما به تعبیر کارشناسان و علاقه مندان به محیط زیست، وضعیت بخشی از تالاب که در کشور همسایه واقع شده به مراتب بهتر است.

تالاب میل مغان که در پشت سد میل مغان شکل گرفته محلی برای استراحت پرندگان مهاجر و مامن گزینی آنهاست. به گفته محیط‌بان شهر اصلاندوز، این تالاب محل پناهگیری و مهاجرت گونه‌های متعدد حیوانی به ویژه پرندگان است.

شاهین جهانگیرزاده در این خصوص تصریح کرد: گونه‌های متعددی از جمله مرمری، سرسبز، سرحنایی،چنگر، خوتکا، آنگوت، اردک اره ای، تنجه، فیلوش، کشیم گردن سیاه، کشیم بزرگ، کشیم کوچک، بالکان بزرگ، بالکان کوچک، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید، اگرت بزرگ، اگرت کوچک، فریاد کش، غاز پیشانی سفید کوچک، غاز پیشانی سفید بزرگ، غاز خاکستری، فلامینگو، قوی گنگ، کاکایی ارمنی، کاکایی معمولی، پرستو دریایی، سنقر تالابی، قرقاول، دارج، طاووسک، گاو چرانک، چوب پا، گیلان شاه، پلیکان خاکستری، پاشلک، سارگپی پابلند، خروس کولی، فاخته، کبوتر چاهی، کبوتر صحرایی، پاقرقره، کبک، سارصورتی، دارکوب سبز و چکاوک کاکولی از پرندگانی هستند که یا بومی تالاب بوده و یا به این منطقه مهاجرت می‌کنند.

وی افزود: در بین این پرندگان غاز پیشانی سفید کوچک در فهرست پرندگان در معرض تهدید IUCN( اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت) بوده و از سیبری به این تالاب مهاجرت می‌کند.

جهانگیرزاده متذکر شد: حفاظت از این پرنده در برنامه های حفاظتی اداره کل حفاظت از محیط زیست استان گنجانده شده اما ضروری است خود مردم و بومیان منطقه نیز یاریگر ما باشند.

این محیط بان با اذعان به اینکه بیش از ۶۰ گونه در این منطقه شناسایی شده است، ادامه داد: همچنین گونه‌های ماهی شامل گربه ماهی، کپور، سیاه ماهی، ماهی آزاد و  موش نوتریا که از آن به عنوان بزرگترین موش ایران یاد می‌شود بومی این تالاب هستند.

اهمیت طبیعت این تالاب هر چند مقبول مسئولان است اما کمبود امکانات و محیط بان ها موجب شده تا برخی مخربان محیط زیست سلامت آن را تهدید کنند.

انتظار چندین ساله جهت ثبت در کنوانسیون رامسر

کمبود امکانات سطح  تخریب چالش‌های طبیعی را را نیز تشدید کرده است.در سال‌های اخیر خشکسالی موجب شده بود تا سطح آب تالاب کاهش یابد به طوری که بارش مطلوب باران در پاییز سال گذشته خبر خوش احیای مجدد تالاب را دست به دست کرد.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان با اذعان به اینکه ۴۶ تالاب در سطح استان وجود دارد، اضافه کرد: به دلیل اهمیت تالاب میل مغان، پیگیر ثبت آن در فهرست کنوانسیون بین المللی رامسر هستیم.

محمد خداپرست که به آرزوی چندین ساله برای نجات بخشی و اجرای برنامه‌های گسترده صیانتی از این تالاب اشاره دارد، معتقد است این تالاب با ۹۹۶ هکتار یک جاذبه مرزی است و لازم است با دقت و مراقبت و همکاری گروه های مردمی نسبت به صیانت از آن اقدام کرد.

وی با بیان اینکه در این منطقه شکار پرندگان ممنوع بوده و برخی گونه ها به صورت ویژه مورد حمایت قرار می گیرند، ادامه داد: از جمله غاز پیشانی سفید کوچک گونه مهاجر تالاب است که سالانه جمعیت آن رصد و پایش می‌شود.

 مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان تاکید کرد: ضروری است سایر نهادها نیز در معرفی و صیانت از این تالاب یاریگر ما باشند.

پرنده نگری در تالاب میل مغان برنامه ریزی شود

برنامه جامع معرفی و صیانت از این تالاب آرزوی دوستداران محیط زیست است تا جایی که در خلا اقدامات نهادهای متولی، این جاذبه طبیعی به تازگی مورد توجه تورهای گردشگری قرار گیرد.

به اعتقاد مجری تورهای گردشگری در اردبیل می توان به سادگی در این منطقه تورهای پرنده نگری را دایر کرد.

علیرضا قانع با تاکید به اینکه طبیعت و تنوع گونه های پرندگان در میل مغان کم نظیر است، ادامه داد: ضروری است با صیانت از جاذبه های طبیعی این منطقه نسبت به تعریف تورهای پرنده نگری اقدام کرد و این مهم نیازمند همکاری و حمایت دستگاه‌های متولی است.

وی افزود: با توجه به واقع شدن این تالاب در مرز کشور ایران و آذربایجان انتظار می‌رود نسبت به معرفی گسترده این جاذبه طبیعی مرزی برنامه ریزی‌هایی صورت گیرد.

این تاکیدات در حالی است که موضوع پرنده نگری از ایده‌های جدید طرح شده در استان اردبیل است و هنوز برنامه جامعی نسبت به اجرای آن آغاز نشده است.
دوستداران طبیعت معتقدند پرنده نگری از حساسیت برخوردار بوده و باید با رعایت جوانب صیانت یک جاذبه طبیعی و زیستگاه پرندگان عملیاتی شود؛ با این وجود تالاب میل مغان یک ظرفیت کمتر شناخته شده طبیعی است و برنامه های لاک پشتی بر سرعت تخریب آن پیشی گرفته است.

گزارش از ونوس بهنود و بهرام آدشیرین پور