چگونه فرزند پرخاشگر خود را کنترل کنیم؟ |

ماندانا رکنی کارشناس ارشد مشاوره و روانشناس کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درخصوص رفتار‌ها‌ی پرخطر نوجوانان با اشاره به اینکه رفتار‌های پرخطر به رفتار‌هایی اطلاق می‌شود که سلامت جسمی، روانشناختی و اجتماعی افراد را به خطر می‌اندازد اظهار کرد: رفتار‌های پر خطر در نوجوانان به ۲ گروه تقسیم می‌شوند؛ که گروه اول رفتار‌هایی هستند که سلامت و بهزیستی خود فرد را به خطر می‌اندازد مانند مصرف مواد مخدر، الکل، سیگار و رفتار‌های جنسی ناایمن.

وی ادامه داد: گروه دوم رفتار‌هایی شامل دزدی، پرخاشگری و گریز از خانه و مدرسه رفتار‌هایی هستند که سلامت و بهزیستی سایرین را هم تهدید می‌کند.

این روانشناس کودک و نوجوان تصریح کرد:  نوجوانان یکی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه در برابر رفتار‌های پرخطر هستند.

تلاش برای دیده شدن، عامل اصلی در رفتار پرخطر نوجوانان

ماندانا رکنی در خصوص زمینه‌هایی که موجب گرایش نوجوانان به رفتار‌های پرخطر می‌شود، گفت: نوجوان برای اثبات جایگاه و نقش خود در جامعه، خانواده و مرکز توجه قرار گرفتن به رفتار‌های مخرب و پرخطر روی می‌آورد.

این روانشناس کودک و نوجوان برای جلوگیری از تلاش نوجوان برای کشیده شدن به راه‌های پرخطر گفت: باید ارتباطات در بستر خانواده تقویت شده و بین والدین و نوجوان دلبستگی و صمیمیت به وجود آید.

وی تاکید کرد: نوجوانانی که با والدین خود پیوند و دلبستگی برقرار نکنند، با همسالان ارتباط نزدیک‌تری برقرار کرده و بیشتر تحت تاثیر آن‌ها قرار می‌گیرند و بدین ترتیب بیشتر در معرض رفتار‌های پرخطر قرار خواهند گرفت.

رکنی اظهار کرد: اگر ارتباطی صحیح و دوستانه بین والدین و نوجوان وجود داشته باشد  تهدید بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و رفتار‌های پرخطر از نوجوانان دور می شود.

وی به والدین توصیه کرد: برای پرکردن خلا ارتباطی با نوجوان به منظور پیشگیری از احساس کمبود عاطفی در آنها، وقت اختصاصی برای نوجوان خود در نظر بگیرند، با هم دوستانه گفت و گو کنند، همراه هم فیلم تماشا کنند، بیرون بروند یا مشغول فعالیتی شوند که از نظر فرزندشان جذاب است.

این روانشناس کودک و نوجوان افرود: دومین دلیل روی آوردن به رفتار‌های پر خطر عوامل محیطی و اجتماعی از قبیل فشار همسالان و تقلید از آن‌ها، زندگی در محیط‌های پرخطر، فشار روانی مربوط به مدرسه و تأثیرپذیری از رسانه‌هاست.

وی در خصوص راهکار مقابله با عوامل محیطی و اجتماعی ایجادکننده رفتار‌های پر خطر در نوجوان گفت: در این زمینه به والدین توصیه می‌شود که جهت تقویت مهارت جرات ورزی، نه گفتن و مقاومت در برابر فشار همسالان با نوجوان گفتگو کرده و نتایج آن را برای نوجوان تشریح و در مورد بهترین برخورد با این شرایط، کمک بگیرند.

رکنی همچنین با توصیه به والدین به منظور پیگیری عملکرد تحصیلی فرزندان افزود: در صورت ضعف نوجوان در بعضی دروس، از دبیران مربوطه کمک بگیرند تا بدین ترتیب از انتخاب همسالان منحرف به منزله راه فراری برای رهایی از فشار روانی مدرسه و احساس ناکامی، پیشگیری کنند.

این روانشناس کودک و نوجوان با تاکید بر نظارت والدین بر دوستان و ارتباط نوجوان اظهار کرد: والدین لازم است در کنار افزایش صمیمیت و ارتباط مؤثر، بر نوع دوست یابی و دوستان فرزندشان، طوری که حساسیت ایجاد نشود، نظارت داشته باشند و آن‌ها را به منزل دعوت کرده و حتی در کنارشان فعالیت‌های مشترک انجام دهند.

رکنی با اشاره به اینکه که نوجوانانی که رفتار‌های پرخطر انجام می‌دهند دارای منبع کنترل بیرونی هستند و در مقایسه با نوجوانان عادی اعتماد به نفس کمتری دارند گفت: والدین باید به منظور تقویت مهارت حل مسئله، تصمیم گیری و اعتماد به نفس نوجوان، او را تا حدامکان در مسایل مختلف خانواده دخیل کرده و نظرات سازنده و مثبت او را عملی کنند.

وی یادآورشد: شناخت ویژگی‌های رشد نوجوانان، تغییرات جسمی، روانی و اجتماعی آن‌ها در سنین مختلف، آشنایی با خطراتی که نوجوانان را تهدید می‌کند، شیوه‌های فرزند پروری و راهکار‌های مراقبت از آن‌ها می‌تواند موجب ارتقای نقش خانواده‌ها جهت پیشگیری از رفتار‌های پر خطر و آسیب‌های اجتماعی در بین نوجوانان شود.